21 Ocak 2012 Cumartesi

OSMANLI TARİHİ KURULUŞ DÖNEMİ (1299-1453)

OD'NİN TARİHTEKİ ROLÜ
-Selçukluların Anadolu'daki mirasçısı. ASD'nin yıkılmasıyla bozulan merkezi otoriteyi yeniden sağlar.
-Haçlılarla mücadele eder ve Anadolu'yu Türkleştirme sürecini tamamlar.
-Balkanlara İslamiyet'i taşır ve Doğu Roma'ya son verir.

KÖKEN VE ANADOLU'YA GELİŞ
-Oğuzların Kayı boyundan.
-Maveraünnehir'i Moğolların istila etmesi üzerine terk eder ve Anadolu'ya gelir.Ertuğrul Bey ölene kadar Bilecik'te Söğüt kasabasında kalır ve Bizans'la savaşır. 

ANADOLU VE BALKANLAR OD KURULURKEN NE ALEMDE?
1)Anadolu:Siyasal birlik ve merkezi otorite yok.D Karadeniz'de Trabzon Rum İmparatorluğu, İlhanlı Devleti, Türkmen Beylikleri; Kocaeli ve Güney Marmara'da Bizans bulunuyor.(Ama Bizans'ın toprakları iyice küçülmüş, otorite yok, yönetim tekfurların elinde, iç ve dış ticaret de Venedik ve Cenevizlerin elinde)
2)Balkanlar:Siyasal birlik yok.Bizans toprakları da bulunuyor.

OD'NİN KURULUŞUNU KOLAYLAŞTIRAN ŞEYLER NE?
-Coğrafi konum: Bizans'la burun buruna, Moğol baskısından uzakta, Avrupa'ya rahat açılabilir.
-Hükümdarlar vasıflı
-Gazza ve cihat politikaları 
-Bizans eski heybetli Bizans değil
-İskan politikası: Merkezi yönetim ve ekonomik aktivitelerin artmasını sağlar.
-Adalet ve hoşgörü politikası
-Beylikler mücadelesinden sıyrılmış
-Kurumsallaşmaya önem vermiş
-Ahiler de destek vermiş.

FETİHLER NİYE HABİRE RUMELİ'DE?
-Anadolu'ya gelen Türkmenlere yurt bulunmak istenir. Ama Osmanoğulları o dönemde diğer beylikler kadar güçlü değil; onlarla savaşamaz. Bizans'a ise rahatlıkla cihada gidebilir. Ee Rumeli'de siyasal birlik falan da yok. Avrupa bu sırada Yüzyıl Savaşlarıyla cebelleşiyor, üstelik Haçlı Seferleri de bitmiş.Niye Rumeli dışında bir yere gitsin ki?

BALKAN SİYASETİ:Türklere yer yurt bulma amacı, cihat; bunları iskan politikası (yerleştirme) ile yapmak. Balkan halkının desteğini de unutmazlar (adalet ve hoşgörü politikası). Bölgedeki mezhep çatışmaları ve siyasi birlik yoksunluğundan yararlanırlar. 

İSKAN POLİTİKASI: Daha çok göçebe Türkmenleri yerleşik hayata geçirmek amaçlanır.Göç kolay olsun diye bölgeye yakın yerlerden Türkmenler seçilir. Bölgesel sorunlar giderilsin diye aralarında anlaşmazlık olan aileler birbirinden ayrılır bu şekilde hem. Göç edenlerden bir süreliğine vergi alınmaz. 

OSMAN GAZİ:Gözü hep Bizans'ta (batıda). Türkmen beylikleriyle iyi geçinmeye bakar.Ahi desteğini almış.Bizans tekfurlarının elindeki kasaba ve şehirleri fetheder. Onun döneminde Kayı boyu, beylik olur.
   -Koyunhisar Savaşı: İlk Bizans-OD savaşı.

ORHAN GAZİ: OD-Bizans mücadelesi hızlanır.Bursa fethedilir ve başkent olur.(devlet statüsü). Bir bakıma Osmanlı Devleti'nin asıl kurucusudur (yönetim örgütlerini o kurar)
   -Palekanon Savaşı: Kocaeli Yarımadası'nın fethini hazırlar. Buranın fethiyle Bizans-Anadolu bağı kopar.
   -İznik fethi: Hükümet bir süreliğine buraya taşınır.
   -Karesi Beyliği'nin alınması: OD Beyliğin iç karışıklıklarından yararlanır.OD'ye katılan ilk beylik. Böylelikle deneyimli Karesi Beyleri OD hizmetine girer.Denizcilik gelişir. Rumeli'ye geçilir.
   -Ankara'nın alınması: İç Anadolu'da stratejik önemi var. İçinde ahiler de var. Orhan Bey buraya özerklik verir. I. Murat özerkliği kaldıracak, burada tam egemenlik kuracaktır.
   -İlk kez Rumeli'ye geçilir. Çimpe Kalesi, Bizans İmparatoru Kantakuzen tarafından verilir (iç işlerinde ve Bulgar-Sırp ittifakında kendisine Orhan Bey'in yardım etmesi karşılığında)
   -İlk örgütlenme: İlk Divan örgütü. Adil ve Güvenlik Örgütü. İlk para (gümüş). İlk ordu teşkilatı (yaya ve atlı)
   -İlk medrese eğitimi

I. MURAD:Kardeşlerini öldüren adam (mutlak otorite). Ankara'yı ahilerden alır. Mutlak otorite için; Rumeli Beylerbeyliği'ni kurar, Divan üye sayısını artırır, Yeniçeri Ocağı'nı kurar..
   -Edirne fethi: Sazlıdere Savaşı.Bursa ile birlikte devlet merkezi. Balkanlar isyanlarda tırsmış. Haçlı Ordusu geloor.
   -Sırpsındığı Savaşı:Haçlı ordusuna karşı kazanılan zafer. Balkan fetihlerini hızlandırır.
   -Çirmen Savaşı: Makedonya yolu açılır.
   -I. Kosova Savaşı:İlk kez top kullanılır.Balkan fetihleri daha da hızlanır. I. Murad ölür.
   -Hamitoğullarından toprak satın alınır. Germiyanların kızıyla Bazeyid evlendirilir; çeyiz toprak alınır. İlk OD-Karamanlı mücadelesi olur.
   -Yeniçeri Ocağı, Topçu Ocağı kurulur. 
   -Tımar sisteminin temelleri atılır.
   -"Ülke hükümdarın malıdır" anlayışına geçilir.

I. BAYEZİD:Anadolu Beylerbeyliği'ni kurar. İlk tersaneyi inşa ettirir.
   -Karamanoğulları dahil bayağı bir beyliğe son verir.Memlük himayesindeki Malatya çevresini de alır. 
   -Sınırlarını Fırat'a kadar genişletir. Anadolu Türk Birliği büyük ölçüde sağlanır.
   -İstanbul kuşatılır (sonuçsuz). Ama Bulgar Krallığı'nın doğusu OD'ye katılır. İstanbul 2. kez kuşatılınca artık bir Haçlı ordusu daha gelir, OD bunları yener (Niğbolu Savaşı), sonra da Bulgaristan'ı alır ve sınırlar Tuna'ya kadar uzanır.
   -İstanbul 3. ve 4. kez kuşatılır. Hazırlık olarak Güzelcehisar'ı yaptırır. Bizans'la barış antlaşması yapılır. Vergiye bağlanır. Bizans'ta Müslüman Mahallesi kurulur, cami yapılır, kadı bulunur. Bizans barıştan cayınca 4. kuşatma olur ama Timur tehlikesinden kaldırılır.
   -Ankara Savaşı: 
      *Neden: Timur Asya seferine çıkacak, Batıyı güvenceye almalı! Timur ve Bayezid birbirlerinin rakiplerini himaye eder.Bu ikisi zaten rakip. Aralarında ergen atışmalar olmuş (o zamanlar mektupla). Timur bir de gidip Sivas'ı yakmış yıkmış bizim Bayezid de dellenmiş.
      *Gelişmeler: Geç gelişmeleri yenildi Bayezid. Sonuçlara geçelim. OD fetrete sürüklenir (taht kavgaları yaşanır Bayezid Timur'a esir düşünce). Bizans'ın ömrü uzar. Beylikler yine kurulur.Balkan ilerlemesi aksar. Bir de Timur ülkeyi daha da karıştırmak için kendisine sığınan beylikleri bırakır.

TAHT KAVGASININ GALİBİ-İKİNCİ KURUCU:MEHMET ÇELEBİ
   -Bayağı bir sağlıyor yeniden birliği.
   -İlk OD-Venedik Savaşı:Denizlerde ilk yenilgi.
   -Eflak yine vergiye bağlanır.
   -Şeyh Bedrettin İsyanı: Sosyal ve dini içerikli. 
   -Düzmece Mustafa Olayı: Kardeş Mustafa Timur esaretinden geri döner ayaklanır; umduğunu bulmaz, Bizans'a sığınır.

II. MURAD
   -Mustafa Çelebi'ye destek veren Bizans'a dellenir, yine kuşatır. Tam olacak, kendi kardeşi Mustafa amcası Mustafa'ya özenir, ayaklanır.Kuşatmayı kaldırır.
   -Anadolu Türk Birliği çalışmalarına tam gaz devam. Karamanoğulları itaat altına alınır.
   -Selanik geri alınır. Bosna vergiye bağlanır. Eflak'ta yeniden egemenlik kurulur. Macarlarla anlaşmak zorunda kalınır.
   -Edirne Segedin Antlaşması: Sırp toprakları geri verilecek, ama Sırplar OD'ye vergi verecek. Eflak Macar himayesinde olacak ama OD'ye geri verilecek. Tuna sınır.
   -Bakar Balkanlar oh rahat anlaşılmış şöyle bir istirahate çekilir II. Murat. Ama taht değişiminden yararlanmak isteyen Papalık ve Balkan devletleri yine Haçlılarını toplayıp gelince bu geri gelmek zorunda kalır.
   -Varna Savaşı: Haçlılar çok pis yenilir.
   -II. Kosova Savaşı: Haçlılar yine çok pis yenilir. Artık Türkleri Balkanlardan atma ümidi kalmaaaz.


Not: OD Balkan fetihlerini kalıcılaştırmak için;
   1-İskan politikası uygular.
   2-Halka inanç özgürlüğü tanır.
   3-Balkan ulusları arasında İslamiyet'i yayar.
   4-Vergi oranlarını düşürür.


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder