SAVAŞLARIN NEDENLERİ
-Emperyalistlerin sömürge arayışları (gelişen sanayinin payı büyük) ve Avrupa içi üstünlük çatışmaları
-Siyasal birliğini yeni tamamlayan İtalya ve Almanya'nın Avrupa'da dalgalanma yapması, devletler arası ittifak arayışları (Almanya'nın gözü İngiliz sömürgelerinde)
-Avusturya-Rusya çatışması;Rusya'nın Panslavizm politikası Avusturya'nın eklektik yapısına zararlı
-Fransa Almanya'ya kaptırdığı Alsas Loren'i geri istiyor.
-Sırbistan Avusturya egemenliğindeki Bosna-Hersek'i ister
-Fransız İhtilali'nin milliyetçilik akımı
-Devletler arası bloklaşma
-Üçlü ittifak (Bağlaşma):Almanya, İtalya, Avusturya-Macaristan (sonra OD, İtalya da taraf değiştirecek)
-Üçlü İtilaf (Anlaşma-Uzlaşma):İngiltere,Fransa,Rusya,Japonya,İtalya,Romanya,Sırbistan,Yunanistan,ABD
SAVAŞ BAŞLIYOR
-Avusturya veliahtı bir Sırplı tarafından öldürülür. Ruslar Sırpları, Almanlar Avus'u tutar. (Yılların gerginliği)
-İngiltere ve Fransa Almanya'dan tırstığı için ona karşı savaşa girer.
-Japonya Avrupalıların bunalımını gördükçe "Hoheyt yaşadık!" diye sevinir.Almanya'nın sömürgelerini alana kadar savaşta kalır. Sonra da savaştan çekilen ilk devlet olur zaten.
-İtalya Londra Antlaşması'yla İtilaflara geçer.Bulgaristan dışı Balkan ülkeleri de orada zaten. Bulgaristan İttifakların yanında savaşa katılınca OD-Almanya arasında bağlantı sağlanmış olacak.
OD SAVAŞA GİRİYOR-HAYIRLI UĞURLU OLSUN
-Savaşın başında:Tarafsızdı, genel seferberlik halindeydi ve tek taraflı olarak kapitülasyonları kaldırmıştı.
-İngiltere:"OD amanin savaşa girme;girmezsen:
*Kapitülasyonları kaldırmana gıkım çıkmaz
*Bana önce 2 gemi parası yollamıştın da ben yapmamıştım ya,vallaha yapacam."
-Almanya kapitülasyonların kalkmasına pis dellenir.Son zamanlarda en çok yararlanan oydu.
-Almanya'nın sinsi tasarıları:OD benim yanımda savaşa girsin.Cephem artar.Hem oh Boğaz deniz var.O kadar adı Halife, bir işe yarıyordur o ad herhalde.Müslümanları da toplarım vohoooy.OD'nin insan gücü de var hem o kadar boş değil.Üstelik savaş sonrası iyi pazar yeri ve ham madde kaynağı da olur boheey.
-Enver Paşa mallıkları:Adam Alman hayranı.Ruslardan neyimiz eksik biz de pantürkizm diye tutturur İran'ı düşürüp Orta Asya Türklerini toplarız vohoooy.
-Balkan Savaşları sonrası Avrupalılar OD'ye sınırlarının değişmeyeceği sözünü vermişti, tutmadılar.
-Reval Görüşmeleri'nde İngilizler Rusya'ya Boğazlardaki istekleri konusunda serbestlik tanır.
-İngiltere OD'yi bir de gemi konusunda dolandırmış.
-OD kendini bir anda savaşın ortasında buluyor. (Hani Alman gemileri vardı ya Rusya'ya saldıran o hikaye)
GİZLİ PAYLAŞIM ANTLAŞMALARI:OD İTİLAFLARIN KAFASINDA PARÇALANIYOR
1-İstanbul Antlaşması:İngiltere,Fransa,Rusya imzalar.Boğazlar ve Trakya'nın bir bölümü Rusya'nın
2-Londra Antlaşması:İngiltere,Fransa,Rusya,İtalya imzalar.12 Ada İtalya'ya
3-Sykes-Picot :İngiltere,Fransa,Rusya imzalar.Irak İngiltere,Suriye ve Kilikya Fransa. D Anadolu Rusya'ya.
4-St. Jean Maurienne:İngiltere,Fransa,İtalya(Rusya'da ihtilal çıktı).İtalya'ya Antalya,Konya,İzmir
5-Mc Mahon:Mısır valisi ve Hicaz emiri imzalar.Araplar ayaklanıp bağımsızlık kazanacak.(İngiltere işi)
-Antlaşmalar habire değişecek;çünkü İtalya İtilaflara geçecek,Rusya çekilecek,Yunanistan da savaşa girecek
-Rusya çekilince boşalan yerler için planlar:Boğazlarda ortak yönetim ve D Anadolu'da Ermeni Devleti
OD SAVAŞLARDA
İtilaflar Yavuz ve Midilli hadiselerinden sonra bir bir OD'ye savaş ilan eder.
OD şöyle cevap verir: "Cihaaaaaaaat" (neyine güveniyon???)
-Şusuna güvenir:İngiltere ve Fransa'nın Müslüman sömürgeleri, imparatorluğumdaki Müslüman milletler, hatta belki Rusya'ya karşı Orta Asya Türkleri bana yardım eder.Halifeyim ya, etsinler bir zahmet.
CEPHELER
1-Kafkas:OD topraklarında açılan ilk cephe
-Neden:OD'nin Rusya'ya yönelik Karadeniz baskını,Rusların D Anadolu'dan çıkartılmak istenmesi, Enver Paşa'nın pantürkizm olayını hayata geçirmek ve Orta Asya'ya ulaşmak
-N'oldu?Enver Paşa'nın ordusu soğuktan dondu.Kalanları da şehit oldu.Sarıkamış başarısızlığı dendi buna, sonra da Rusya gördü alan boş;Erzurum,Erzincan,Muş,Bitlis,Trabzon'u işgal etti. Çanakkale Savaşları'ndan sonra Mustafa Kemal bu cepheye gönderilip Muş ve Bitlis'i aldı.
-Rusya 93 Harbi'nde olduğu gibi Ermenileri kışkırtır ve OD Tehcir Kararnamesi'yle Ermenileri Musul,Suriye ve Lübnan'a göçtürür.
-Brest-Litowk Antlaşması:Bolşevikler savaştan çekilince cephe kapanır. Kars,Ardahan,Batum ve bu cephede aldıkları tüm toprakları geri verir ve OD'nin I. Dünya Savaşı'ndan kazandığı tek topraklar bunlardır.
2-Çanakkale Cephesi:İtilaflar Ruslara yardım etmek,Kafkas cephesinde onları desteklemek,İstanbul'u ele geçirip OD'yi savaş dışı bırakmak ve çok sayıda cephenin kapanmasını sağlamak, savaşı kısa sürede bitirmek isterler.
-Sömürgeciler savaştaki ilk ve en ağır yenilgilerini buradan alır. İstanbul ve Boğazlar işgalden kurtulur. Savaş uzar. Bulgaristan İttifakların yanında savaşa girer. Mustafa Kemal'in askeri dehası görülür (Kurtuluş Savaşı'nın lideri belli oldu). Rus Çarlığı çöker (Böylece Brest-Litowsk imzalanır) Savaş uzayınca ABD ve Japonya silah sanayileri sayesinde bayağı zenginleşir.
3-Irak-Basra Cephesi:İngiltere Hindistan yolunu güvenceye almak için açar. Petrol kaynakları ve Rusya'yla bağlantı sağlama düşüncesi de etkili.İngiltere Musul önlerine kadar Irak'ı işgal eder. (ama Musul'u savaşta değil, 7. maddeye dayanarak işgal edecek).
Not: Hem Çanakkale hem Irak cephesinin ortak yönü Rusya'ya ile bağlantıdır.
4-Kanal Cephesi:Almanya isteğiyle OD açar.Amaç İngiltere'nin Hindistan yolunu kesmek.Başarısız.OD Arap toprakları tehlikeye girer.
5-Yemen Hicaz Cephesi:Mc Mahon Antlaşması yüzünden Araplar ayaklanır.
6-Suriye Filistin Cephesi:Mustafa Kemal yener (İngiliz-Arap işbirliğini). Bu cepeheler ümmetçiliğin yalan olduğunu kanıtlar.
-Yardım cepheleri:Galiçya ve Makedonya
ABD SAVAŞA KATILIYOR
-Başta tarafsız,sadece itilaflara malzeme satar.Ama Almanya denizaltıyla falan buna saldırıp kaşınınca ve ABD ekonomisi olumsuz etkilenince "Yeter uleyn" diyip girer savaşa.
WILSON İLKELERİ:
1-Yenen devletler yenilenlerden toprak almayacak:Sömürgeciler bunu çarpıtır ve "manda" sistemi oturur.
2-Yenilenlerden savaş tazminatı alınmayacak:İtilaflar bunu da çarpıtıp yerine "onarım bedeli" ister.
3-Gizli paylaşım antlaşmaları geçersiz olacak.
4-Devletler arası barış adına örgüt kurulacak:Milletler Cemiyeti
5-Çoğunluktaki her millet bağımsız devletini kurabilecek:Osmanlılar için fena
6-OD'nin Türk bölgelerine kesin egemenlik tanınmalı:Mondros sonrası işgaller ne ola peki??
7-Boğazlar dünya ticaretine açılsın
-Savaşı kısaltır (ateşkes ister ittifaklar). OD azınlıklarına dayanak doğar. Milletler Cemiyeti kurulur.
SAVAŞ SONA ERİYOR
-Rusya'da devrim Almanya'yı umutlandırır.Almanya kazanacağını zanneder. Ama ABD savaşa girince...
-İngiltere'ye karşı Alman ekonomisi daha fazla dayanamaz. OD-Almanya arasında köprü olan Bulgaristan da savaştan çekilince...
-İttihatçilerin devri kapanmış olur.Yeni hükümet Mondros Ateşkes'ine razı gelir.
SONUÇLAR
-İmparatorluklar dağılır. Arap devletleri uzun süre İngiltere mandasında kalır.
-Milletler Cemiyeti kurulur.
-Rusya'da çarlık yerine sosyalizm gelir. Almanya'da Nazizm, İtalya'da Faşiszm türer.
-Sömürgecilik anlayışı değişmez, adı manda ve himaye olur.
-Savaş sonrası huzursuzluklar devam eder.
-Ağır koşullu barış antlaşmaları ileride 2. Dünya Savaşı'na sebep olacak.
-Sivil Savunma Örgütleri oluşur.
-Kurtuluş Savaşı'nın nedeni olur.
ANTLAŞMALAR
1-Versay Antlaşması:Almanya imzalar. Alsas Loren'i Fransa'ya verir. Sömürgelerinden vazgeçer. Hitler iktidara gelince bu antlaşma ihlal edilir ve II. Dünya Savaşı çıkar.
2-St.Germain Antlaşması:Avusturya imzalar. İmparatorluk yapısı biter.
3-Nöyyi Antlaşması:Bulgaristan imzalar. Makedonya ve B Trakya'dan vazgeçer.
4-Trianon Antlaşması:Avus'tan ayrılan Macaristan'la yapılır ve o da savaştan sorumlu tutulur.
5-Sevr Antlaşması:Yürürlüğe girmeyecek.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder