-İttihat ve Terakki kabinesi Mebusan Meclisi'nde güvensizlik oyu alır. Limni Adası'nın Mondros Limanı'nda imzalanır antlaşma. (OD adına Rauf Orbay imzalar)
-Niye kabul ettik?
*OD yalnız kalmış,herkes savaştan çekilmiş
*Wilson ilkeleri göze hoş gelmiş,toprakların yarısından çoğunda Türkler var güveni var
*İngiltere'ye güvenecek kadar safız (adamların kapı gibi gizli antlaşmaları var hala İngiltere gözümüzde melek)
-Ateşkes Hükümleri:
1-Boğazla açılacak ve askeri üsleri İtilaflar işgal edecek (trakya ve Anadolu toprakları ayrılır)
2-Ordu dağıtılacak (savunmasız bırakma amacı var.Ama Doğudaki Kazım Karabekir bu hükme uymaz)
3-Donanma teslim edilecek
4-Anadolu dışındaki Osmanlı askerleri teslim olacak.
5-Tüm demir yolları denetlenecek.
6-Antlaşma devletleri tehdit olursa stratejik noktaları işgal edebilecek.(işgallere hukuki nitelik:7. madde)
7-Haberleşme aletleri İtilaflarca denetlenecek
8-OD savaş esirlerini serbest bırakacak
9-Vilayet-i Sitte'de karışıklık çıkarsa işgal edilecek (24. madde-Ermenistan projesine hazırlık)
-Önemi ve sonucu:
1-OD bitti gitti (fiilen yok oldu-koşulsuz bir teslimiyet var)
2-Türk ulusunun bağımsızlık duygusu pekişir, Müdafa-i Hukuk Hareketi'ne ortam hazırlanır.
3-İşgaller başlayınca Kuva-i Milliye hareketi de başlar.
4-Vahdettin hala mütarekeden yana.
5-Mustafa Kemal antlaşmaya Suriye'deyken de tepkili: "Geldikleri gibi giderler"
ANTLAŞMA UYGULANMASI
-7. maddeye dayandırıp İngilizler Musul'u işgal eder. (ilk işgal-sonra Urfa,Antep,Samsun,Merzifon,Batum...)
-Fransızlar:Çukurova,Hatay,Urfa,Maraş,Antep(Paris Barış Konferansı'ndaki yeni düzenlemelerle)
-İtalyanlar:Konya,Antalya,Muğla,Akşehir
-İtilafların birleşik donanması İstanbul'u işgal eder (resmi değil). OD'de basına sansür başlar.
PARİS BARIŞ KONFERANSI:İtilafların aralarındaki sorunları çözüp yenilenlerin durumunu görüşmesi için.
-Ermeni ve Rum temsilcileri de toplantıya katılır.
-Milletler Cemiyeti'nin kurulması kabul edilir.
-Mandacılık benimsenir (sömürgeciliğe devam):Böylece Irak ve Filistin İngiltere'ye,Suriye ve Lübnan Fransa'ya bırakılacak; D Anadolu'da ABD güdümünde Ermeni Devleti oluşacaktı
-İngiliz işgalindeki Urfa,Antep,Maraş Fransa'ya bırakılır.
-İzmir ve D. Trakya Yunanistan'a bırakılır (önceden İtalya'nındı ama İngiltere güçlü bir İtalya'yı D Akdeniz'de istemez. Görüş ayrılıkları başlıyor İtilaflarda)--Yunanistan işgalleri Wilson ilkelerine aykırı
-Boğazlar İtilafların denetimine bırakılır
-Diğer İttifak devletlerine uygulanacak antlaşma taslakları da belirlenir. Ama OD toprakları konusunda tam uzlaşma sağlanamaz.
İZMİR'İN İŞGALİ:Yunanlıların bu işgali hukuki değil; Yunanistan'ın Mondros'tan yararlanma hakkı yok.Sözde buradaki Hristiyan halkı korumak, gerçekteyse Megalo İdea'sını gerçekleştirmek ve İngiltere'ye hizmet etmek için işgal eder. İlk tepki Hukuk-i Beşer gazetesinin sahibi Hasan Tahsin'den gelir.
-İşgalin gerçek yüzünü gösterir.Doğrudan ilhak hareketidir.Türk yurdu parçalanmaya başlamıştır.
-İtalya küstürülür.
-İngiltere ve Fransa dünya kamuoyuna işgali haklı göstermek için propoganda başlatır
-Ulusal bilinç uyanır ve bölge halkı silaha sarılır. İstanbul hükümeti kayıtsız kalınca Kuva-i Milliye oluşur.
-Amiral Bristol Raporu:İzmir'in işgalinin Wilson ilkelerine ters düştüğünü dünya kamuoyuna duyurur.
MEMLEKETİN İÇ DURUMU VE CEMİYETLER
OD Hükümeti:Padişaha göre İtilaflara güvenmek imkansız;bu konuda onunla bir tek Damat Ferit Paşa uyum içindedir.
Cemiyetler:
1-Ulusal Varlığa Düşman:OD'yi bölerek bağımsızlığa kavuşma amacı
a-Azınlıkların:
i-Rum Cemiyetleri:Mavri Mira (Bizans hayali),Etnik-i Eterya,Pontus Rum(Trabzon Rum hayali)
***Ortak amaç:Megalo idea!
ii-Ermeni Cemiyetleri:Hınçak,Taşnak Sutyun--Çukurova ve İstanbul faaliyet alanları.Amaç D Anadolu'daki ermenilerin bağımsızlığı. Wilson ilkeleri, Mondros'un 24. maddesi ve Paris Barış Konferansı bu cemiyetlere verilen uluslararası destekler.
iii-Musevi Cemiyetler:Makkabi, Alyans İsrailit--İstanbul merkez.1948'de İsrail Devleti'ni kurarak amaçlarına ulaşırlar.
b-Türk ve Müslümanların Kurdukları:Kuva-i Milliyecilere aykırılar.Güçlerini halktan almazlar ve mada-himayeyi benimserler.Milliyetçi düşünceye karşı, saltanatçı ve hilafetçidirler.
i-Sulh ve Selamet-i Osmaniye:Hürriyet ve İtilaf fırkasıyla işbirliğinde.İstanbul merkez.Padişahçı.
ii-İslam Teali:İstanbul merkez.Ümmetçi.Konya'da da faaliyet alanı var.
iii-Kürt Teali:Bağımsız Kürt devleti kurma amacı.Merkez İstanbul.Destekçi İngiltere.
iv-İngiliz Muhipleri:İngiliz mandasını savunur.Merkez İstanbul.Padişah ve hükümet de burada.
v-Wilson Prensipleri:Amerikan mandası.Merkez İstanbul
vi-Hürriyet ve İtilaf:İttihatçılara karşı.Kurtuluş mücadelesini macera olarak görür.Merkez İstanbul.
2-Ulusal:Mondros'a tepkili.Bölgesel kurtuluş arar.Milliyetçilik ve bağımsızlık!Halk destekler.
i-Trakya Paşaeli:Merkez Edirne.İlk ulusal cemiyet.Mavri Mira'ya karşı.Edirne Kongresi'ni düzenler.
ii-İzmir Müdafa-i Hukuk-u Osmaniye(İzmir Redd-i İlhak):Merkez İzmir.Mavri Mira'ya karşı
iii-Kilikyalılar:Çukurova'da direnir (Ermeni ve Fransızlara karşı)
iv-Trabzon Muhafaza-i Hukuk-i Milliye:Pontus Rum'a karşı.Merkez Trabzon.
v-Şark İlleri Müdafa-ş Hukuk-i Milliye:Doğu illerini Ermenilerden koruma amacı.
vi-Milli Kongre:Merkez İstanbul.İstanbul Üniversiteliler kurar.Tüm ulusal güçleri birleştirme amacı.
vii-Anadolu Kadınları Müdafa-i Vatan:Anadolu'nun pek çok yerinde.İstanbul hükümetine karşı.
viii-Milli Müdafaa:Silahları gizlice Anadolu'ya kaçırır
ix-Gizli Karakol derneği:İstanbul işgalini önleme amacı
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder